Wat is rouw?
Wanneer je iets of iemand verliest waarmee je een betekenisvolle relatie hebt/had, start je een rouwproces.
Rouwen is tegelijk stilstaan & weer verder gaan...
Wanneer een dierbare overlijdt start een rouwproces. Waarbij iedereen elk op een eigen, unieke manier rouwt. We rouwen allemaal anders, op een ander tempo en hebben andere noden. Maar wat we allemaal delen is dat we in rouw een levenslang proces starten van bezig zijn met het verlies en het verder gaan in herstel. Het is een dynamisch (groei)proces waarbij ook onze omgeving, ons wereldbeeld en onze waarden een rol spelen.
Er is geen chronologische volgorde, geen vaste fasen, geen periode van intens verdriet & het 'een plek geven' en verder gaan. Het loopt allemaal door elkaar: stilstaan bij het verlies en weer verder gaan, stap per stap. Je hebt die 2 delen ook nodig om vooruit te gaan: het zijn je 2 roeispanen om door die woeste zee heen te varen.
Tijd heelt dus niet de wonden, maar ze verzacht ze wel. Een open wonde wordt een litteken, maar het litteken gaat niet meer weg: er is iets definitief veranderd.
Hierbij laten we de overledene niet los. Waar vroeger gezegd werd om alles lot te laten en de band door te knippen, weten we nu dat dit niet helpt (integendeel). We moeten echter op zoek naar een nieuwe vorm van verbinding bijvoorbeeld door rituelen, herinneringen, herdenkingen, betekenisgeving e.a.
Onze rouw is dus verliesgericht én herstelgericht en we slingeren steeds tussen die twee delen. Eén van de twee delen heeft vaker de 'voorkeur' of doen we onbewust meer, dat heet onze 'rouwstijl'. De ene persoon is meer herstelgericht terwijl de andere er graag veel over praat en dus net verliesgericht is, beiden rouwen en rouwen evenveel maar op een geheel andere manier. Bij elke verlieservaring van iets of iemand starten we dus een dergelijk proces in eigen tempo, eigen stijl en eigen unieke noden en behoeften.
"Een mens heeft 2 harten: één dat bloedt en één dat verdraagt."
De domeinen van rouw
Rouwen voel/doe je fysiek, emotioneel, cognitief en gedragsmatig. Op elk domein merk je dus een impact, een verschil.
- Fysiek: spijsverteringsproblemen, spierspanning, letterlijke hartpijn, ...
- Emotioneel: verschillende emoties door elkaar die ook in beweging zijn (en dus veranderen)
- Cognitief: vergeetachtigheid, minder, focus en concentratie, ...
- Gedragsmatig: vermijden, gesloten versus open zijn, actief versus passief zijn
Naast deze componenten is ook nog een vijfde: de impact van de praktische implicaties. Denk maar aan alle administratie, een uitvaart regelen, financiën, verzekeringen, enz...
Er gebeurd heel wat bij jezelf en rondom jou. Bij zelfdoding komen hier ook het taboe, mogelijk stigma, schuldgevoelens en de vele vragen over het waarom bij. Het rouwproces is dus een kluwen van vele zaken die je bewust en onbewust beïnvloeden en raken. Daarom is zo belangrijk om jouw gevoel, jouw noden te volgen en voldoende tijd en rust te nemen voor jezelf. Gun jezelf alles waar je nood aan hebt, nu én in toekomst.
“Mijn rouw is een zoektocht naar antwoorden op duizend vragen, wetende dat ik ze nooit zal vinden.”
Impact & Intensiteit van rouw
Hoe groot de impact van het verlies (en dus hoe intens jouw rouw is) wordt bepaald door een aantal factoren.
- Persoonlijke factoren zoals draagkracht en omgang met emoties
- Leeftijd
- Aard & Hechtheid van de relatie
- Omstandigheden nu & in het verleden (voorgeschiedenis)
- Onverwacht en/of traumatisch karakter van het overlijden
- Uitleg over het verlies
- Reacties van omgeving