Hoe kom ik de feestdagen door?
Tijdens de feestdagen kan het gemis extra zwaar aanvoelen. Toch kunnen de feestdagen voor jou ook helpend en betekenisvol zijn.
Verplichte vrolijkheid
Voor mensen die een geliefde verloren hebben, zijn de feestdagen vaak helemaal geen tijd van vrede, geluk en welbehagen. Wie nooit een zwaar verlies meegemaakt heeft, kan zich moeilijk het onvoorstelbare gemis, het verdriet en de woede voorstellen, die nog versterkt worden bij verjaardagen en rituelen.
Onze maatschappij gaat er nog te vaak van uit dat verdriet en gevoelens van verlies in deze periode opzij gezet moeten worden, en dat je het feest verpest voor anderen als je laat zien hoe je je echt voelt. Deze "verplichte vrolijkheid" kan nog meer stress en pijn veroorzaken, omdat het de rouwende het gevoel geeft te falen. De meeste mensen die rouwen kunnen hun verdriet niet zomaar opzij zetten. Ze kunnen hun ware gevoelens misschien wel verbergen, maar ten koste van wat?
De feestdagen kunnen nog steeds bijzonder zijn
De realiteit van de lege stoel op of het gemis van de geliefde persoon te omhelzen is pijnlijk. Toch kunnen feestdagen nog bijzonder zijn.
Rouwen tijdens de feestperiode komt er vooral op neer dat je het beeld van “perfecte” feestdagen herziet. Het is verstandig om niet te veel te verwachten van jezelf en van anderen. Dat vraagt enige planning. Door je verlies te erkennen en door de rituelen in deze tijd van het jaar aan te passen, kan je de feestdagen wat beter doorkomen. Misschien dien je het traditionele beeld (cadeautjes, speciale vieringen en diners …) op te geven en ga je op zoek naar een nieuwe betekenis voor deze dagen. Het is belangrijk om in te zien dat anderen jou niet kunnen steunen als ze niet weten welke pijn jij voelt. Vertel er hen over of geef aan wat je nodig hebt.
Mogelijke manieren om met de feestdagen om te gaan
- Doe iets speciaals ter nagedachtenis aan de persoon die overleden is.
- Brand een speciale kaars ter ere van de persoon die je mist.
- Maak of koop speciale versiering die je aan die persoon herinnert.
- Toost op de persoon die je mist en haal herinneringen op. Wees niet bang om te lachen bij de gedachte aan goede herinneringen.
- Deel de herinneringen, foto’s en verhalen met iemand. Huil en lach: het is veel gezonder om je gevoelens te uiten dan om alles weg te duwen.
- Draai muziek met een speciale betekenis voor jou of de persoon die overleden is.
- Schrijf een brief of een kaart voor de overledene.
- Maak je geen zorgen als je hardop met die persoon wilt praten. Doe gewoon wat je hart je ingeeft.
- Sommige ouders die een kind verloren hebben, kopen een cadeautje voor de leeftijd die het kind nu gehad zou hebben en bezorgen dat aan een liefdadigheidsactie.
- Sommige mensen willen het graf of een speciale plaats bezoeken om daar rustig aan het verleden te denken.
- Plan alles zorgvuldig, zodat je zo weinig mogelijk stress hebt.
- Oefen voor jezelf het antwoord op de vraag waarom je ergens niet aan meedoet.
- Vraag hulp bij de voorbereidingen, onder andere de boodschappen – sommige mensen krijgen paniekaanvallen in de supermarkt. Als je hier last van hebt, probeer dan een aantal eenvoudige ademhalingsoefeningen onder de knie te krijgen om de paniek in de hand te houden en vraag iemand om mee te gaan – de paniek zal in de loop van de tijd overgaan.
- Voorzie ook tijd om te ‘ontsnappen’ als dat nodig is, neem niet te veel hooi op je vork.
- Misschien kan je veranderingen aanbrengen aan gewoontes en de manier waarop je dingen normaal doet. Maak bijvoorbeeld een strandwandeling, hou het heel rustig of help bij een liefdadigheidsvereniging.
- Leg je vrienden en familie uit dat je de dingen rustig aan doet en dat dit ook kan betekenen dat je elke dag neemt zoals hij zich voordoet.
- Zoek indien nodig hulp of bel Tele-Onthaal als je nood hebt aan een gesprek of een luisterend oor, zij zijn er ook voor jou tijdens de feestdagen.
- Doe iets speciaals voor jezelf – trakteer jezelf op een massage, geniet van je lievelingseten, koop een cadeautje voor jezelf.
- Neem wat rust als je daar behoefte aan hebt. Gewoon alleen zijn met je herinneringen en je pijn màg.
Rituelen om samen te gedenken tijdens de feestdagen
De "Memory Jar".
Laat elke gast aan de feestdis zijn/haar/hun meest warme en mooie herinnering aan hem/haar/hun opschrijven en steek deze in een mooi versierde bokaal.
Brand een kaarsje ernaast en voel letterlijk de warmte van die mooie herinneringen die jullie hadden.
Een extra gevoel van samenhorigheid in warmte, liefde maar ook gemis en verdriet. Want er voor elkaar zijn, dat is zowel in verdriet als in vreugde.
Een kerstboom vol mooie herinneringen.
Knip enkele sterren uit papier, eventueel in verschillende kleuren bijvoorbeeld kleuren die voor jou/jullie veel betekenen of net de kleur die de overledene zo graag zag. Maak vervolgens een kerstboom uit papier of gebruik een echte kerstboom om er deze sterren op te plakken of in te hangen.
Elke gast, familielid of vriend schrijft nu op elke ster een mooie herinnering die men samen had met de overledene. Een mooie boodschap naar de overleden dierbare (of iets dat men hem/haar/x graag nog kwijt wou) kan uiteraard ook. Laat de sterren een teken van licht, liefde en verbintenis zijn.
Betrek kinderen door hen bijvoorbeeld de papieren kerstboom te schilderen of te sterren te versieren. Kinderen rouwen zeer actief & creatief, waardoor deze activiteit extra geschikt is om samen met hen uit te voeren en vooral samen te rouwen en te gedenken.
Je kan er ook voor kiezen om hartjes te knippen, vlinders, kerstballen, wat je maar wil én vooral: wat bij jou/jullie past.
